Ενώ η εξάπλωση του κορωνοϊού στην Ελλάδα και στην Ευρώπη βρίσκεται σε πλήρη εξέλιξη και αναμένεται κορύφωσή της το προσεχές διάστημα, εξ’ ου και οι επιστήμονες είναι ιδιαίτερα αυστηροί σε ό,τι αφορά στην εφαρμογή των μέτρων κατά της εξάπλωσης του ιού, αρκετή συζήτηση γίνεται για τις επιπτώσεις της ανόδου της θερμοκρασίας στην εξέλιξη της νόσου.
Πολλοί είναι εκείνοι που πιστεύουν ότι, όπως συμβαίνει και με την εποχική γρίπη, έτσι και με τον κορωνοϊού, η άνοδος της θερμοκρασίας θα έχει ως αποτέλεσμα να περιοριστεί η μεταδοτικότητα του ιού, η οποία αυτή τη στιγμή βρίσκεται σε πολύ υψηλά επίπεδα.
Από τότε που ο ιός πρωτοεμφανίστηκε στην Κίνα γύρω στα μέσα Δεκεμβρίου, εξαπλώθηκε γρήγορα, με τον αριθμό των κρουσμάτων να αυξάνεται πλέον ραγδαία σε Ευρώπη και ΗΠΑ. Πολλές από τις μεγαλύτερες εστίες της πανδημίας εντοπίστηκαν σε περιοχές όπου ο καιρός είναι πιο ψυχρός, οδηγώντας σε εικασίες ότι η νόσος μπορεί να αρχίσει να εξασθενεί το καλοκαίρι.
Πολλοί ειδικοί, ωστόσο, αμφισβητούν ότι η ζέστη θα επηρεάσει τον ιό, ενώ άλλοι εμφανίζονται ιδιαίτερα επιφυλακτικοί ως προς το παραπάνω σενάριο, καθώς δεν διαθέτουν ακόμη επαρκή στοιχεία. Την ίδια ώρα, αχτίδα αισιοδοξίας δίνουν στοιχεία που προέκυψαν από ελληνική έρευνα.
Στο ζήτημα αναφέρθηκε ο εκπρόσωπος του υπουργείου Υγείας για τον κοροναϊό, καθηγητής Λοιμωξιολογίας Σωτήρης Τσιόδρας, στο πλαίσιο της ημερήσιας ενημέρωσης για τον ιό.
Όπως είπε «υπάρχουν ορισμένα επιστημονικά δεδομένα που λένε ότι οι αναπνευστικοί ιοί, και οι κορωνοϊοί, το καλοκαίρι υποχωρούν. Ειδικά σε υψηλές θερμοκρασίες, αλλά με χαμηλά ποσοστά υγρασίας, αφού έχουν ένα περίβλημα από λίπος που ενισχύει τη δράση του στο νερό. Επίσης, άλλες αναλύσεις εκτιμούν ότι με τη βροχή τα σταγονίδια του ιού πέφτουν πιο εύκολα από την ατμόσφαιρα» τόνισε χαρακτηριστικά, επισημαίνοντας ωστόσο πως «δεν ξέρουμε για τον κοροναϊό τι θα γίνει το καλοκαίρι».
«Ελπίζουμε ότι θα μειωθεί η διασπορά και η επιβίωσή του στο περιβάλλον» πρόσθεσε.
Τι έχουν δείξει τα στοιχεία από άλλους κορωνοϊούς
Ειδικοί επί λοιμωδών νοσημάτων υποστηρίζουν ότι, αν και είναι πιθανό οι παράγοντες που προκαλούν υποχώρηση άλλων ιών κατά τη διάρκεια των καλοκαιρινών μηνών να επηρεάσουν ομοίως και τον νέο κορωνοϊού (COVID-19), δεν υπάρχει τρόπος να είμαστε σίγουροι.
«Ο ιός, ο SARS-CoV-2, είναι πολύ καινούριος για να έχουμε ισχυρά δεδομένα για το πώς θα αλλάξει ο ρυθμός μετάδοσης της νόσου ανάλογα με την εποχή» εξηγεί σε δημοσίευμά του το BBC. Υπάρχουν ωστόσο στοιχεία από άλλους κορωνοϊούς που προσέβαλαν ανθρώπους που μπορεί να μας βοηθήσουν να καταλάβουμε αν ο Covid-19 θα γίνει τελικά εποχιακός.
Μελέτη που διεξήχθη πριν από 10 χρόνια από την Κέιτ Τέμπλετον, από το Κέντρο Μολυσματικών Νόσων του Πανεπιστημίου του Εδιμβούργου, διαπίστωσε ότι τρεις κορωνοϊοί – όλοι ελήφθησαν από ασθενείς με λοιμώξεις του αναπνευστικού συστήματος σε νοσοκομεία του Εδιμβούργου- έδειξαν «αξιοσημείωτη χειμερινή εποχικότητα και φάνηκε να προκαλούν λοιμώξεις κυρίως μεταξύ Δεκεμβρίου και Απριλίου.
Ένας τέταρτος κορωνοϊός, ο οποίος βρέθηκε κυρίως σε ασθενείς με εξασθενημένο ανοσοποιητικό, ήταν πολύ πιο σποραδικός.
«Πρόωρο» να υποθέτουμε ότι θα σταματήσει το καλοκαίρι
Η δρ. Nancy Messionnier από το αμερικανικό Κέντρο Ελέγχου και Πρόληψης Νοσημάτων (CDC) διαμήνυσε ότι πρέπει να μην υποθέτουμε ότι τα κρούσματα θα μειωθούν, καθώς η θερμοκρασία θα ανεβαίνει. Είναι πολύ νωρίς για να πούμε με βεβαιότητα ότι ο θερμότερος καιρός θα επηρεάσει την εξάπλωση της νόσου COVID-19.
Υπάρχουν πιθανώς πολλοί παράγοντες που θα καθορίσουν το πότε και το πώς θα λήξει η έξαρση. Η εξάπλωση του κορωνοϊού, η αποτελεσματικότητα των πρακτικών ελέγχου των λοίμωξης, ο καιρός και η ανθρώπινη ανοσία θα συμβάλουν σε αυτό. Επίσης, επειδή ο κορωνοϊός είναι κάτι καινούριο, δεν υπάρχει φυσική ανοσία στον γενικό πληθυσμό και έτσι η κάθε υπόθεση μπορεί να διαψευστεί.
Δεν είναι καλοκαίρι παντού ταυτόχρονα
Σύμφωνα την Washington Post, αν και οι μεγαλύτερες ομάδες κορωνοϊών βρίσκονται πάνω από τον ισημερινό της Κίνας, της Νότιας Κορέας, της Ιταλίας, της Ιαπωνίας και του Ιράν, ο νέος κοροναϊός έχει ήδη εξαπλωθεί σε όλες τις ηπείρους εκτός από την Ανταρκτική. Αυτό περιλαμβάνει χώρες όπως η Βραζιλία και η Αυστραλία στο νότιο ημισφαίριο.
Οι ειδικοί προειδοποιούν ότι, ακόμη και αν η εποχιακή αλλαγή στο βόρειο ημισφαίριο προκαλέσει ανάσχεση του αριθμού των κρουσμάτων, μπορεί να σημαίνει ότι σε άλλα μέρη του πλανήτη η εξάπλωσή του θα παρουσιάζει αύξηση. Ο χειμώνας στο νότιο ημισφαίριο θα ξεκινήσει μέσα στους επόμενους μήνες, γεγονός που θα οδηγήσει ενδεχομένως σε παγκόσμια αναστροφή των εστιών κορωνοϊού στον πλανήτη.
Ακόμη κι αν μειωθεί το καλοκαίρι, μπορεί να επιστρέψει αργότερα
Την ίδια ώρα, οι ειδικοί προειδοποιούν ότι, ακόμη και αν ο κορωνοϊός γίνει λιγότερο «ενεργός» το καλοκαίρι, θα μπορούσε να επιστρέψει εάν δεν τεθούν υπό έλεγχο οι εστίες του ανά χώρα. Αν η συνεχιστεί η εξάπλωσή του σε πολλές χώρες, θα είναι πολύ δύσκολο να τον εξαλείψουμε. Υπάρχει ο κίνδυνος να καταλήξει να γίνει εποχιακός ιός, όπως η γρίπη.
Κατά την έξαρση του ιού H1N1 το 2009, η οποία ξεκίνησε τον Απρίλιο εκείνου του έτους, καθώς ο ιός προσαρμόστηκε στον ανθρώπινο πληθυσμό, υιοθέτησε ένα εποχιακό μοτίβο, με τις περισσότερες λοιμώξεις να συμβαίνουν κατά τους χειμερινούς μήνες.
Επομένως, δεν πρέπει να βασίζουμε τις ελπίδες μας στις αυξημένες θερμοκρασίες του καλοκαιριού. Οι προσπάθειές μας πρέπει να είναι ο περιορισμός της εξάπλωσής του, η καλύτερη και πιο έγκαιρη διάγνωσή του και η ανάπτυξη ενός εμβολίου που θα τον αδρανοποιεί.
