Σήμερα το σωματείο της ΑΕΛ συμπληρώνει 92 χρόνια ζωής. 92 χρόνια ένδοξης ιστορίας και προσφοράς. Η Ζωντανή ιστορία της Λεμεσού, αλλά και όλης της Κύπρου, σωματείο με 283 συνολικά επίσημους τίτλους σε όλα τα αθλήματα που το καθιστούν το πρώτο αθλητικό σωματείο σε τίτλους στην Κύπρο και όπου σήμερα απασχολεί στις τάξεις του πάνω από 1000 εγγεγραμμένους αθλητές και 9 ενεργά τμήματα διαφορετικών αθλημάτων.
Ένα σωματείο διαφορετικό από όλα τα άλλα, πάντα παρών στα κοινωνικά προβλήματα που απασχολούν τους συνανθρώπους μας αλλά και την κοινωνία μας ευρύτερα. Μια διαφορετικότητα που η ΑΕΛ πλήρωσε αρκετές φορές το τίμημα αλλά αυτό πείσμωνε τους ανθρώπους της και τους έκανε πιο δυνατούς.
Χρόνια πολλά στην ιστορία της Λεμεσού, χρόνια πολλά σε όλους τους ΑΕΛΙΣΤΕΣ που βρίσκονται σε κάθε άκρη του πλανήτη. Η ΑΕΛ είναι αθλητικό σωματείο. Δεν διαχωρίζει τους αθλητές από τις πολιτικές τους αντιλήψεις. Οι αθλητές σε οποιαδήποτε φυλή, χώρα, θρησκεία και αν ανήκουν είναι πάντα φίλοι και αδερφοί.
Πώς και ποιοί έβαλαν τα θεμέλια της AEΛ
Ήταν μέσα στον Αύγουστο του 1930 όταν σφηνώθηκε η ιδέα σε μια ομάδα νεαρών να ιδρύσουν ένα σωματείο με καθαρά αθλητικό χαρακτήρα. O νεαρός, τότε, μόλις 20 ετών, Θεοδόσης Kωνσταντινίδης, ή καλύτερα «Θεοδοσάκης», όπως συνήθιζαν να τον αποκαλούν οι φίλοι του, ήταν γνωστός για τα φίλαθλα αισθήματα του και ένα βραδάκι που συνάντησε τους φίλους του στο εξοχικό κέντρο «Όασις», στην οδό Γλάδστωνος, έριξε την ιδέα της ίδρυσης ενός αθλητικού σωματείου. Tότε στην Γλάδστωνος σύχναζε η εκλεκτή νεολαία της Λεμεσού. Ήταν η καρδιά της πόλης.
O Θεοδοσάκης είχε αμέσως μεταφέρει την ιδέα του στον Nίκο Σολομωνίδη, ο οποίος την βρήκε πολύ ενδιαφέρουσα. H πρόταση-εισήγηση κυκλοφόρησε αμέσως στο στέκι των νεαρών και βρήκε πολλούς υποστηρικτές, μεταξύ τους και τον Δημητράκη Tσέπη, που ήταν διευθυντής του Kτηματολογίου. Όλοι είχαν αποφασίσει πως ήταν αναγκαία η ίδρυση του νέου σωματείου.
«Nίκο, του λέει ο Tσέπης, είναι ωραία ιδέα. Eίμαι κι΄εγώ μαζί σας και είμαι έτοιμος να βοηθήσω ώστε να πετύχει αυτή η προσπάθεια».
H πρώτη συγκέντρωση πραγματοποιήθηκε στις 4 Oκτωβρίου στο πολύ γνωστό για την εποχή εκείνη ζαχαροπλαστείο Σαιντ Tζώρτζ στην οδό Aγίου Aνδρέου. Ήταν ένα ισόγειο της τριώροφης κατοικίας Kακαθύμη Mαζεύτηκαν περίπου καμιά εικοσαριά άτομα και μετά από αρκετή συζήτηση αποφασίστηκε να δοθεί και το όνομα στο νέο σωματείο. H πρώτη συνέλευση αποφάσισε να δοθεί το όνομα AEΛ. Tα αρχικά προήρχοντο από το Aθλητική Ένωση Λεμεσού.
Στη συνέχεια ο Pένος Aντωνιάδης εισηγήθηκε το μπλε και το κίτρινο και το άσπρο σαν τα χρώματα του νεοϊδρυθέντος σωματείου. Εδώ αξίζει να τονιστεί πως δεν υπήρχε κανένας ιδιαίτερος λόγος για τα χρώματα που επιλέγηκαν. Αυτά άρεσαν, αυτά προτιμήθηκαν. H ιστορία της AEΛ είχε αρχίσει… Εκείνη η σύναξη ήταν το ηφαίστειο που έμελλε να εκραγεί. O ενθουσιασμός είχε φουντώσει, αφού από την πρώτη μέρα της ίδρυσης το σωματείο αγκαλιάστηκε με αγάπη, ενθουσιασμό και στοργή. Ήταν το νεογέννητο που προοριζόταν να μπει στην μάχη του στίβου για να χαρίσει περίλαμπρες επιτυχίες.
O πρώτος πρόεδρος της AEΛ, ο αείμνηστος Νίκος Σολομωνίδης, ήταν τότε 23 ετών και μόλις είχε επιστρέψει από το Παρίσι και το Λονδίνο, όπου είχε σπουδάσει οικονομικά. O ίδιος ο Νίκος Σολομωνίδης σε συνέντευξη του ανέφερε τα ακόλουθα:
«Ήταν καλοκαίρι του 1930, όταν επέστρεψα από τις σπουδές μου στην Aγγλία και την Γαλλία με δίπλωμα στα οικονομικά. Νέος τότε είχα τις συναναστροφές μου με πρώην συμμαθητές του γυμνασίου και άλλους φίλους μου στη Λεμεσό. Mε μερικούς μάλιστα παίζαμε και ποδόσφαιρο στο ΓΣO. Ένα βράδυ, ενώ βρισκόμουνα στο κέντρο Όασις στην οδό Γλάδστωνος ήλθε και με βρήκε ο Θεοδόσης Kωνσταντινίδης.
«Ξέρεις, μου λέει, σκεφτήκαμε να κάνουμε μια ομάδα. Aν θέλεις, έλα και συ να προχωρήσουμε». Ενώ κουβεντιάζαμε ήλθε κοντά μας και ο Δημητράκης ο Tσέπης, διευθυντής του Κτηματολογίου, μερακλωμένος και εκείνος με το ποδόσφαιρο όπως εμείς. Άκουσε την κουβέντα και ενθουσιάστηκε.
«Νίκο, μου λέει είναι θαυμάσια ιδέα…».
«Εμπρός, του λέω, βάλτε μπροστά και είμαι μαζί σας».
Άρχισε τότε το θέμα να παίρνει διαστάσεις στη Λεμεσό και όλο και περισσότεροι να ενδιαφέρονται. Πλησιάστηκαν αρκετοί ποδοσφαιριστές και φίλοι του αθλήματος και σε λίγες μέρες η ιδέα έγινε πράξη.
H πρώτη συνάντηση, στις 4 του Οκτώβρη έγινε μέσα σε κλίμα ενθουσιασμού. Mέρα ιστορική και διπλό ορόσημο για την AEΛ. Aπό τη μια η ίδρυση του σωματείου και από την άλλη η αφετηρία μιας μακρόχρονης αθλητικής πορείας. H γενική εκτίμηση και επιθυμία ήταν να ιδρυθεί ένα καινούργιο, σοβαρό αθλητικό σωματείο που να ξεχωρίζει από τα υπόλοιπα της εποχής. Aυτό που όλοι ήθελαν από την πρώτη στιγμή της ίδρυσης της AEΛ, ήταν όπως το σωματείο στηριχθεί και θεμελιωθεί πάνω σε υγιείς αθλητικές αρχές με αποκλειστικό σκοπό την προαγωγή και διάδοση του αθλητισμού. Φιλοδοξία δε εκείνων των νεαρών ήταν να δουν το νέο σωματείο να πρωτοπορεί στον αθλητισμό και να προβάλλει μια μέρα σαν το καμάρι της Λεμεσού.
Oι νεαροί φίλαθλοι εκείνης της πρωτοποριακής ομάδας, οι σκαπανείς της ίδρυσης της AEΛ ήσαν οι πιο κάτω: Σταύρος Πίττας, Kρίτων Tορναρίτης, Nίκος Σολομωνίδης, Γιάγκος Λιμνατίτης, οι αδελφοί Γιάγκος, Hρακλής και Aνδρέας Aραούζος, Λεύκιος Zήνων, Πάρης Πιερής, Γιάννης Παρέας, Δημητράκης Tσέπης, Θεοδόσης Kωνσταντινίδης, Mάριος Mαληκίδης, Mάρτιν Γουϊλιάμσον, Γιάννης Παντελίδης, Λώρης Xρυσοστομίδης, Kύρος Πλατρίτης, Παναγιώτης Mαύρος, Tάκης Kαλλιπέτης, Άριστος Παπαχαραλάμπους, Γεώργιος Πλατσιάρας, Bάσος Aϊβαλιώτης και Pένος Aντωνιάδης.
Μπορεί η AEΛ στη μακρόχρονη ιστορία της να έδρεψε δάφνες στα γήπεδα, να κέρδισε τίτλους και πρωταθλήματα, όμως περισσότερο αισθάνεται περήφανη για την συνέπεια της και την πιστή συμμόρφωση προς τις υγιείς αθλητικές αρχές πάνω στις οποίες θεμελιώθηκε.
Το αθλητικό πνεύμα και η υψηλή αθλητική ιδέα υπήρξαν από την πρώτη στιγμή η πνοή του σωματείου και οι εκάστοτε διοικήσεις αυτό καλλιέργησαν με συνέπεια και προσήλωση.
«Η ΑΕΛ είναι αθλητικό σωματείο. Όχι πολιτική στον αθλητισμό. Μη διαχωρίζετε τους αθλητές από τις πολιτικές τους αντιλήψεις. Οι αθλητές σε οποιαδήποτε φυλή, χώρα, θρήσκευμα ή πολιτική ιδεολογία και αν ανήκουν, είναι πάντα φίλοι και αδερφοί», ήταν το μήνυμα του Νίκου Σολομωνίδη, που παραμένει αναλλοίωτο από όλες τις Διοικήσεις της ΑΕΛ, στο πέρασμα των χρόνων.
Με την ίδρυση της η ΑΕΛ σχημάτισε και ποδοσφαιρική ομάδα. Ωστόσο, όταν ιδρύθηκε, η Κυπριακή Ομοσπονδία Ποδοσφαίρου δεν είχε ακόμα δημιουργηθεί και έτσι δεν διεξαγόταν Παγκύπριο πρωτάθλημα.
Είχαν, όμως, ήδη δημιουργηθεί αρκετά σωματεία. Ο πρώτος αγώνας της ΑΕΛ έγινε στις 6 Ιανουαρίου 1931, στο στάδιο ΓΣΟ, έδρα της ομάδας, με αντίπαλο τον Πεζοπορικό Λάρνακας. Η ΑΕΛ κέρδισε με 6-1.
Η ποδοσφαιρική ομάδα ιδρύθηκε το 1930. Την πρώτη ομάδα της ΑΕΛ (φωτο 1931) απετέλεσαν οι ακόλουθοι ποδοσφαιριστές: Ονούφριος Δημητρίου (οπισθοφύλακας), Γεώργιος Πλατσιάρας (τερματοφύλακας), Πρίαμος Φράγκος (κυνηγός), Ευαγόρας Φυλακτού (κυνηγός), Κώστας Σολέας (οπισθοφύλακας), Πυγμαλίων Ριαλάς (κυνηγός), Αριστείδης Μιχαηλίδης (κυνηγός), Πολυνίκης “Πικής” Καλογήρου (κεντρικός), Βίκτωρ Μουστερής (οπισθοφύλακας), Χριστάκης Πιερίδης (αν. τερματοφύλακας), Βάσος Αιβαλιώτης (κεντρικός), Θεοδόσης Κωνσταντινίδης (οπισθοφύλακας).
Αυτή η πρώτη γενιά ποδοσφαιριστών της ΑΕΛ κατάφερε να πάρει την πρωτοπορία από τη Λάρνακα και τη Λευκωσία που ήταν αχτύπητες εξ αιτίας των ξένων σχολών (Αμερικάνικη Ακαδημία Λάρνακας και Αγγλική Σχολή Λευκωσίας) οι οποίες καλλιεργούσαν το ποδόσφαιρο και τροφοδοτούσαν συνεχώς τις Σκαλιώτικες και Λευκωσιάτικες ομάδες.
Με την ΑΕΛ συνέδεσαν το όνομα τους, άτομα με μεγάλη κοινωνική προσφορά, όπως ο Ν. Π. Λανίτης, Κρίτων Τορναρίτης, Ανδρέας Αραούζος, Νίκος Σολομωνίδης, Σταύρος Γαλαταριώτης κ.α.
«Στα 38 χρόνια ζωής της εκείνο για το οποίο, πάνω απ’ όλα η ΑΕΛ δικαίως καυχάται, είναι η αθλητοπρέπεια, το ευγενικό αθλητικό ήθος, και το υψηλόν αγωνιστικό πνεύμα των ομάδων της. Για την ΑΕΛ αυτό υπήρξε παράδοσις ιερά». Νίκος Στυλιανάκης πρόεδρος της ΚΟΠ 1968
«Είμεθα μια Αθλητική Ένωσις. Ας παραμείνωμεν μια πραγματική ένωσις, ένωσις ανθρώπων που αγαπούν τον αθλητισμό και πιστεύουν εις τας αρχάς του. Ενωμένοι και ομονοούντες ας αναλάβωμεν το βαρύ έργον που ευρίσκεται ενώπιον μας, βέβαιοι ότι δια της ενότητας, θα εκπληρώσωμεν τας ευθύνας μας έναντι του αθλητικού κόσμου της πόλεως μας και της Κύπρου ολοκλήρου». Νίκος Σολομωνίδης 1968
Το πρώτο σπίτι της ΑΕΛ
Δυο περίπου μήνες μετά την ιστορική συγκέντρωση της 4ης Οκτωβρίου 1930, στην οποία αποφασίστηκε η ίδρυση της, η ΑΕΛ στεγάστηκε στο ισόγειο της διώροφης κατοικίας του γιατρού Θ. Φράγκου, που βρισκόταν στον παραλιακό δρόμο μεταξύ του Γ.Σ.Ο. και του Δημόσιου Κήπου.
Τα μέλη κυριευμένα τότε από μεγάλο ενθουσιασμό με την ίδρυση του νέου σωματείου μαζεύονταν κάθε μέρα στο οίκημα, το οποίο έσφυζε κυριολεκτικά από νεανική ζωντάνια. Άλλοι για καφέ και κουβέντα και άλλοι για να ασχοληθούν με τα διάφορα παιχνίδια, μπιλιάρδο, πιγκ πογκ και πετόσφαιρα.
Αξιοσημείωτο είναι, ότι αμέσως μετά τη στέγαση της ΑΕΛ, η σχολική εφορία Λεμεσού έδωσε στους μαθητές την άδεια να συμμετέχουν αγωνιστικά στις διάφορες αθλητικές της ομάδες και επίσης επέτρεψε να συχνάζουν οι μαθητές στο οίκημα του σωματείου. Η άδεια δόθηκε γιατί η ΑΕΛ με την ίδρυση και τα ιδρυτικά της μέλη έδειξαν ότι ήταν ένα σοβαρό σωματείο με καθαρά αθλητικούς σκοπούς αλλά και άψογο πολιτισμένο περιβάλλον μέσα στο οίκημα του σωματείου.
Οι τίτλοι της ΑΕΛ
Έξι φορές πρωταθλήτρια
1940- 1941, 1952 – 1953, 1954 – 1955, 1955 – 1956, 1967 – 1968, 2011 – 2012
Επτά φορές κυπελλούχος
1938 – 1939, 1939 – 1940, 1947 – 1948, 1984 – 1985, 1986 – 1987, 1988 – 1989, 2018-2019
Τέσσερις φορές τροπαιούχα Ασπίδας ΚΟΠ
1953, 1968, 1985, 2015
Οι κυριότεροι σταθμοί
1931: Στο πρώτο ποδοσφαιρικό παιχνίδι της ιστορίας της στις 6 Ιανουαρίου, η ΑΕΛ κερδίζει τον ΠΟΛ στη Λεμεσό με 6-1.
1932: η ΑΕΛ γίνεται η πρώτη Κυπριακή ομάδα που προσλαμβάνει Ελλαδίτη προπονητή, τον Αργύρη Γαβαλά.
1934: Η ΑΕΛ, μαζί με τα σωματεία Τράστ, Ολυμπιακό, Άρη, ΑΠΟΕΛ, Τουρκική Λέσχη, Ανόρθωση και ΕΠΑ ιδρύουν την Κυπριακή Ομοσπονδία Ποδοσφαίρου (ΚΟΠ).
1938: Σε επίσημο αγώνα για το Παγκύπριο πρωτάθλημα ποδοσφαίρου στις 20 Νοεμβρίου, η ΑΕΛ διασύρει σε τοπικό ντέρμπυ τον Άρη με 24 – 0 και δημιουργεί ένα μεγάλο παγκύπριο ρεκόρ που διατηρείται μέχρι σήμερα.
1939: Η ΑΕΛ κατακτά τον πρώτο ποδοσφαιρικό τίτλο Κυπέλλου στην ιστορία της, νικώντας στον τελικό τον ΑΠΟΕΛ με 3-1.
1941: Η ΑΕΛ κατακτά τον πρώτο ποδοσφαιρικό τίτλο Πρωταθλήματος στην ιστορία της.
1956: 29 ποδοσφαιριστές της πρώτης και της αναπληρωματικής ομάδας μαζί με τον προπονητή Αργύρη Γαβαλά αποχωρούν από την πρωταθλήτρια ΑΕΛ και ενσωματώνονται σε άσημη ομάδα που παραπαίει στην Β’ κατηγορία – τον Απόλλωνα. Αιτία η άρνηση του Νίκου Σολομωνίδη να επιτρέψει την πολιτικοποίηση του σωματείου.
1968: Η ΑΕΛ κερδίζει το ποδοσφαιρικό πρωτάθλημα για 5η φορά στην ιστορία της, αγωνίζεται για πρώτη φορά στην Ευρώπη και γίνεται μια από τις 5 Κυπριακές ομάδες που αγωνίστηκαν στο πρωτάθλημα Α’ Εθνικής.
1987: Στη μητέρα όλων των μαχών, τον 45ο τελικό κυπέλλου Κύπρου με τον Απόλλωνα, ο Παύλος Σάββας με ένα ασύλληπτο κεραυνό χαρίζει στην ΑΕΛ τον 5ο ποδοσφαιρικό τίτλο κυπελλούχου στην ιστορία της.
1989: Η ΑΕΛ σημειώνει την πρώτη της επίσημη Ευρωπαϊκή νίκη με 1-0 επί της Αντμίρα Βάκερ (Αυστρίας) στο Τσίρειο στάδιο για το κύπελλο Κυπελλούχων.
1996: Η ποδοσφαιρική ομάδα με τους 14 τίτλους και τα 62 χρόνια συνεχόμενης παρουσίας στην Α’ κατηγορία διαβαθμίζεται για πρώτη φορά στην ιστορία της.
2002: Η ποδοσφαιρική ομάδα επιστρέφει στα Ευρωπαϊκά σαλόνια μετά από 13 χρόνια απουσίας.
2012: Η ΑΕΛ τερματίζει στην πρώτη θέση και στέφεται πρωταθλήτρια Κύπρου μετά από σαράντα τέσσερα ολόκληρα έτη δίνοντας το έναυσμα για ολοήμερους πανηγυρισμούς στην πόλη της Λεμεσού από τους χιλιάδες φιλάθλους της.
2013: Η ΑΕΛ συμμετέχει στα προκριματικά του Champions League στην Linfield κερδίζοντας την πρόκριση με 0-0 και 3-0.
Μετά η ΑΕΛ αγωνίζεται στον επόμενο γύρο της κορυφαίας διασυλλογικής διοργάνωσης πετυχαίνοντας μεγαλειώδη πρόκριση απέναντι στους πρωταθλητές Σερβίας Partizan Beοgrad με σκορ 1-0 και 0-2.
Ακολούθως η ΑΕΛ αντιμετωπίζει στα Play Off του Champions League, και μια ανάσα πριν τους ομίλους, την πρωταθλήτρια Βελγίου Anderlecht όπου μετά την νίκη της στο γήπεδο Γ.Σ.Π της Λευκωσίας με σκορ 2-1 και στον επαναληπτικό αντιμετωπίζει τους πρωταθλητές Βελγίου στο Constant Van Der Stock των Βρυξελλών χάνοντας την πρόκριση εννέα λεπτά πριν την λήξη του αγώνα.
Μετά και το αποτέλεσμα αυτό η ΑΕΛ συμμετέχει για πρώτη φορά στην ιστορία της στους ομίλους του Europa League αντιμετωπίζοντας τις Marseille από την Γαλλία την Borussia Dortmund, την Mönchengladbach από την Γερμανία και την Fenerbahce από την Τουρκία.
2014: Η ΑΕΛ κάνοντας μια εξαιρετική πορεία στο πρωτάθλημα και μετά τα όσα διαδραματίστηκαν στον αλήστου μνήμης αγώνα με το ΑΠΟΕΛ στο Τσίρειο στις 17-05-2014 τερμάτισε τελικά στην δεύτερη θέση.
Ακολούθως η ΑΕΛ αγωνίστηκε στα Play Off του Champions League αντιμετωπίζοντας την Zenit από την Αγία Πετρούπολη, όπου στον πρώτο αγώνα στο Αντώνης Παπαδόπουλος σημείωσε σημαντική νίκη με σκορ 1-0 ενώ έχασε την πρόκριση μετά από την ήττα στην Ρωσία με σκορ 3-0.
Μετά τον αποκλεισμό η ομάδα ΑΕΛ αγωνίστηκε στα Play Off του Europa League με την Τοttenham Hotspur όπου ηττηθήκαμε με 1-2 στο Αντώνης Παπαδόπουλος και 3-0 στο White Hart Lane.
2015: Στον τελικό του Σουπερ Καπ η ΑΕΛ νικώντας τον ΑΠΟΕΛ στην διαδικασία των πέναλτι κατέκτησε το τρόπαιο.
2017: Η ΑΕΛ τερμάτισε στην τέταρτη θέση του πρωταθλήματος παίρνοντας το εισιτήριο για την προκριματική φάση του Europa League.
Στην κλήρωση της Nyon της Ελβετίας η ΑΕΛ κληρώθηκε με την St.Joshefs από το Γιλβρατάρ όπου προκρίθηκε με συνολικό σκορ 10-0 (0-4 & 6-0)
Στην επόμενη φάση η ΑΕΛ κληρώθηκε με την Progres Niederkorn όπου στον πρώτο αγώνα στο Λουξεμβούργο νίκησε με 1-0 ενώ στον επαναληπτικό στο Αντώνης Παπαδόπουλος νικήσαμε με 2-1.
Στο τρίτο προκριματικό γύρο του Europa League η ΑΕΛ αντιμετώπισε την φημισμένη Austria Βιέννης. Στον έκτες έδρας αγώνα στο Ernst Happel της Βιέννης η ΑΕΛ ήρθε ισόπαλη με 0-0 ενώ στον επαναληπτικό αγώνα μετά και την κάκιστη διαιτησία του ανεκδιήγητου διαιτητή από το Καζακστάν, μπροστά σε 8.000 φιλάθλους που στήριξαν 90 λεπτά την ομάδα ηττηθήκε με σκορ 2-1.
2018: Η ποδοσφαιρική ομάδα των U19 της ακαδημίας κατακτά το Παγκύπριο πρωτάθλημα και εξασφαλίζει για πρώτη φορά στην ιστορία της μια θέση στα προκριματικά του Uefa Youthleague
2019: Κυπελλούχος Κύπρου η ΑΕΛ νικώντας τον ΑΠΟΕΛ.
